Co legło u podstaw i jakie są założenia ustawy o ochronie klimatu?
Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi przedstawiła 17 kwietnia br. projekt ustawy o ochronie klimatu. Jak mówiła podczas konferencji prasowej Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, prezeska Fundacji, tego typu przepisy obecne są w 16 państwach członkowskich Unii Europejskiej, a także w Stanach Zjednoczonych Ameryki, Australii czy Nowej Zelandii. W Polsce jednak nie funkcjonują, a przedstawiony projekt stanowi pierwszą propozycję krajowych ram prawnych w zakresie klimatu.
Projekt ustawy napisali polscy prawnicy(-czki), eksperci(-tki) od prawa ochrony środowiska. Bierze on pod uwagę polskie realia, ale też doświadczenia krajów europejskich.
– Nasz projekt, wzorem ustaw z innych państw, ma charakter ramowy, a zatem pozostawia rządzącym sporą swobodę w określeniu ścieżki dojścia do neutralności klimatycznej. Jest neutralny co do technologii, czyli nie wskazuje jakich technologii używać, by osiągnąć neutralność klimatyczną. Wprowadza za to silne mechanizmy kontrolne, aby cele ustawy zostały osiągnięte – dodał dr Marcin Stoczkiewicz, dyrektor działu Prawa Ochrony środowiska w ClientEarth
Kilka argumentów przemawiających za przyjęciem ustawy o ochronie klimatu w Polsce:
- Uniezależnienie Polski od paliw kopalnych to działanie na rzecz bezpieczeństwa energetycznego
- Kryzys klimatyczny to wielkie wyzwanie – potrzebujemy podstaw prawnych do adaptacji i powstrzymania dalszych zmian klimatu
- Musimy chronić konkurencyjność i atrakcyjność inwestycyjną polskiej gospodarki
- Własna polityka klimatyczna to silniejsza pozycja negocjacyjna kraju
- Wiele innych krajów przyjęło ustawy o ochronie klimatu
Główne założenia ustawy:
- Wiążący cel neutralności klimatycznej do roku 2050, ścieżka dojścia do tego celu i budżety emisyjne
- Ochrona społeczeństwa przed zmianami klimatu (adaptacja) obowiązkiem rządu i samorządu
Plany adaptacji do zmian klimatu na poziomie kraju, województw i gmin – m.in. retencja wód, walka z betonozą, ochrona przed powodziami, dostosowanie infrastruktury, np. dróg do wyższych temperatur.
- Weryfikacja klimatyczna projektów inwestycyjnych oparta na zasadzie „nie czyń poważnej szkody”
- Rada Ochrony Klimatu – niezależny organ ekspercki wspierający politykę klimatyczną państwa
Do zadań Rady należałoby między innymi opiniowanie aktów prawnych, współpraca z organami administracji oraz organizacjami ekologicznymi, działalność edukacyjna i informacyjna, monitorowanie polityki klimatycznej, a także prognozowanie jej skutków.
Potrzebę wprowadzenia w Polsce ustawy popiera Koalicja Klimatyczna, która zrzesza 26 organizacji pozarządowych działających w obszarze ochrony klimatu i środowiska.
Co dalej?
Ustawa zostanie przekazana ministrowi właściwemu ds. klimatu, a także przedstawicielom partii parlamentarnych.
Członkowie Fundacji ClientEarth podkreślają, że przedstawiony dziś projekt ustawy stanowić ma wstęp do szerszej dyskusji na temat ochrony klimatu w Polsce.
Źródła informacji:
https://www.clientearth.pl/dlaczego-polska-potrzebuje-wlasnej-ustawy-o-ochronie-klimatu/
https://www.clientearth.pl/poznaj-glowne-zalozenia-projektu-ustawy-o-ochronie-klimatu/
Opracowanie merytoryczne i graficzne: Małgorzata Sajkiewicz SWBF
Projekt Aktywna Szkoła jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.